ISLM DÜSÜNCE TARIHINDE MEZHEPLER
Prof. Dr. Mehmet Saffet Sarikaya
Mezhep, insanlarin yasadiklari sosyal cevrede dinin ana kaynaklarini anlama ve uygulamada ortaya cikan farkliliklarin kurumlastigi din gruptur. Mezhepler, bir dinin menstiplari icin alt kimlik ifadeleridir. Mezhepler beser nitelikli olusumlardir; din ile özdeslestirilemezler. Mezhebi farkliliklar 1. Mutlaklik iddiasinda bulunmadikca; 2. Kendilerini Islamin temsilcisi olarak görmedikce; 3. Kendilerinin disindakileri öteki olarak algilamadikca; birer zenginlik olarak kabul edilebilir. Farkli mezhepleri, tarikatlari, cemaatleri; hak-batil, dogru-yanlis, sapik-bidat vb. siniflandirmalara tabi tutmak yerine, insan dogasindan kaynaklanan ve toplumsal yapiyla kurumsallasan farkli bilgi sistemleri veya zihniyet bicimleri olarak algilamak daha dogrudur. Mezhepleri konu edinen Islam Mezhepleri Tarihinin gayesi, günümüze kadar ortaya cikmis mezheplerin, cikis sebeplerini, olusum süreclerini, sosyal ve iktisadi yapilarini, din aktivitelerini ve dinamik unsurlarini objektif olarak ele alip analiz ederek günümüz Müslümanlarinin küresellesen dünyada dinini en iyi sekilde yasayabilecek bir zihniyet ve dünya görüsü olusturmalarina, dinini en dogru sekilde algilayip temsil etmelerine, birlik ve beraberlik icinde yasayabilmelerine katki saglamaktir.