Insanlik tarihi, olmasi gerekenlerilkeler ile olanlarrealite arasindaki etkilesimin serüvenidir. Durum, gecmiste ve günümüzde bu sekilde oldugu gibi gelecekte de farkli olmayacaktir. Bu iki husus arasindaki benzesme ya da ayrisma ise olanlarin; yani realitenin mesruiyet derecesini ortaya koyacaktir. Her zaman, olmasi gereken ilkelere bagli bir hayat yasayan ve realiteyi bu ilkeler dogrultusunda degerlendirip ona göre tavir belirleyen Hz. Peygamber sas, kendisinden sonra ayni yolu takip etmeleri icin ümmetine Kuran ve Sünneti emanet birakmistir. Kuran ve Sünnet ölceginde bir mesruiyet anlayisiyla Hz. Peygamberden sas ögrendikleri hakikatleri uygulama gayretinde olan Rasit halifeler de yönetime gelme ve yönetimdeki icraatlar hususunda bu kriterlere ters düsmemek icin özen göstermislerdir. Ancak Hz. Osman ra döneminde Islam toplumunda sosyal, siyasal ve kültürel alanlarda yasanmaya baslanan degisimle birlikte sartlar degismeye baslamis ve Emevler döneminde bambaska bir hal almistir. Kisacasi Hz. Osmanin ra katliyle baslayan sürec, Islam toplumunda mesruiyet anlayisindaki degisimin de baslangici olmustur.
