1695 farkli bitkinin halk hekimliginde kullanisi
Bilimsel Referanslar Isiginda Anadolu Halk Ilaclari Envanteri
Günümüz ilac ve tedavi uygulamalarinin bilinmedigi dönemlerde tüm dünyada insanlar, geleneksel tedavi sistemlerinden yararlanmistir.
Türkiye, üc farkli floristik kusagin Kuzeyde Avrupa-Sibirya; Bati ve Güneyde Akdeniz; Ic ve Doguda Iran-Turan kesisme noktasindadir. Bunun sonucu olarak, simdiye kadar teshisi tamamlanan 12.000e yaklasan takson sayisiile dünyanin en zengin florasina sahip ülkeleri arasinda yer almaktadir.
Anadolu, cografi konumu ile tarih boyunca yüzlerce kavim ve kültürün yönetiminde kalmistir. Osmanli Imparatorlugu döneminde üc kitada süren 600 yillik hükümranlik sayesinde Anadoluda zengin bir tedavi kültürü olusmustur. Unani Tibbin ve Islami Tibbin kaynagi, Anadolunun da dahil oldugu cografya icerisinden cikmistir.
Saglik hizmetinin ulastirilamadigi yerlerde ise Halk Hekimleri ön plana cikmaktadir. Halk Hekimleri, Islami Tibbin yani sira yerel bitkilerle ilgili deneyimlerini kullanmaktaydi. Halk Ilaci kavrami icerisinde cevrede yetisen veya yetistirilen bitkilerden hazirlanan formüller yer almaktadir. Ne yazik ki, Anadoluda bitkilerin ne kadarinin halk ilaci olarak kullanildigi tam olarak bilinmemektedir. Bu bilgiler usta-cirak gelenegi ile devam etmis ve Anadolunun zengin tedavi kültürü kayit altina alinamadigindan kaybolmaya yüz tutmustur.
Ülkemizde bilimsel anlamda sistemik ilk Etnobotanik saha calismalari, 1986-1998 yillari arasinda Prof. Dr. Erdem Yesiladanin da icinde bulundugu bir calisma grubu tarafindan yürütülmüstür. Tüm Anadoluda il ve ilceler bazinda, dogru bilgilerin alinabilecegi en uzak yerlesim yerlerinde saha calismalari yapilmis, kisilerden alinan bilgiler dogrultusunda bitkiler toplanarak botanik isimlendirmesi yapilmistir. Takip eden sürec Prof. Dr. Erdem Yesilada ve arkadaslarinin yürüttügü Etnofarmakolojik arastirmalar ile saha calismalarinda tespit edilen bazi halk ilaclarinin etkinlik ve güvenilirlikleri ortaya konmustur.
Bu kitapta bazi ön degerlendirme parametreleri göz önüne alinarak secilen ve ulasilabilen kaynaklarda yer alan bilgilere dayanilarak, Anadolu Halk Ilaclari kültüründe insan sagligina yönelik olarak kullanilan bitkilere yer verilmistir.
Halk Hekimlerinin Hazinesi aslinda Anadoluda yüzlerce yildir halk ilaci olarak kullanilan bitkilere ait kaybolmaya yüz tutan kadim bilgilerin kayit altina alinmasina yönelik cok önemli bir kaynaktir
